RICHTLIJNEN

IN HET KORT

• Kies zoveel mogelijk voor verse ingrediënten (onbewerkt), van lokale oorsprong, duurzaam verpakt en biologisch geproduceerd. Dat is het meest gezond, milieuvriendelijk en voordelig (én winstgevend voor de boer/producent).
• Kook alles op lage temperatuur onder gesloten deksel ten voordele van de smaak, de textuur, het behoud van de vorm en voedingswaarden én het energieverbruik.
• Al wat je nodig hebt is een fornuis (op groene stroom) en basis keukengerei uit natuurlijke materialen.
• Gemotiveerd om meer pure ingrediënten te eten? Pas je voedingspatroon stap voor stap aan. Het lichaam heeft 3 tot 6 maanden nodig om eraan te wennen.

INGREDIËNTEN

• vers en seizoensgebonden: Gebruik zo veel mogelijk pure ingrediënten: volkoren granen, aardappelen, peulvruchten, eieren, melk, vis, gevogelte, vlees, groenten, tuinkruiden, noten, pitten, zaden, fruit, ...
• lokaal, Belgisch, EU: Beperk het transport en verklein zo je ecologische voetafdruk.
• duurzaam verpakt, in bulk: Ingrediënten die je veel gebruikt kan je kopen in zakken van 5 kg. Vraag ernaar in je winkel. Het geeft meestal recht op korting.
• biologisch: In de buitenste laag van gewassen (d.i. de zemel bij graan en de schil bij groenten) bevindt zich de hoogste concentratie aan voedingsstoffen (mineralen, enzymen en vitaminen). Bij gangbare producten vind je hier ook het residu van bestrijdingsmiddelen en kunstmest.

KEUKENMATERIAAL

Een fornuis met vier bekken is een goede standaard. Elektrisch koken op hernieuwbare energie is het meest duurzaam. Het verschil in energieverbruik tussen elektrisch keramische kookplaat en koken op inductie is gering. Mijn voorkeur gaat uit naar de eerstgenoemde. (Inductievuren werken met stroomstoten en je hebt er compatibel keukenmateriaal voor nodig.) Een gasfornuis is minder ecologisch, maar voorlopig wel goedkoper in gebruik. Anders dan elektrische vuren kan je de temperatuur minder temperen. Dit is een nadeel om voedingswaren langzaam en ongestoord klaar te maken. Het is nodig om zo nu en dan in de pot te roeren voor een gelijkmatig garen van granen en peulvruchten. Een vlamverdeler biedt enigszins een uitweg.

Indicaties voor koken op gasfornuis:

• groenten (boven een vlamverdeler) op een middelgrote vuurpit
• peulvruchten ook op een middelgrote vuurpit (koraallinzen op de kleine)
• eieren, paddenstoelen, vleesvervangers, vis, gevogelte en vlees op de kleine vuurpit
  
• pasta op de  grootste vuurpit, couscous op de kleinste
• quinoa en boekweitkorrels op kleine vuurpit
• overige volkoren graankorrels starten op de grootste vuurpit (hoge stand), en op het moment dat het water kookt overschakelen op de kleinste vuurpit (lage stand)
• roosteren van noten, pitten, zaden en boekweitkorrels op de kleine vuurpit (lage stand)
• maaltijden opwarmen op de kleine vuurpit

Het keukenmateriaal is eenvoudig: kookpot(ten) en pan(nen) met een dikke bodem en passende deksels. Een gietijzeren of aarden kookpot is voor granen een geschikte keuze, maar geen must. Daarnaast heb je één of meerdere stoommanden (in de pot) of stoominzetten (op de pot) nodig, een degelijk (aardappel)mes, een houten plank, een dunschiller en een mixer met hakmolen/foodprocessor. 

Als je extra materiaal aankoopt: vind het tweedehands. In het geval van een nieuwe aankoop: kies dan alstublieft voor degelijke voorwerpen uit 100% natuurlijke materialen.

Andere nuttige voorwerpen zijn een garde, een houten lepel, een schep, een vergiet, een zeef, een rasp en eventueel  (hazel-)notenkraker. Graankorrels kan je zelf tot verse vlokken en meel vermalen met een handgraanmolen (apart model voor vlokken en voor meel). Als je graag een warme maaltijd meeneemt onderweg dan is een food thermos de oplossing.

BEREIDINGSWIJZE

• week droge ingrediënten voor
  Granen en peulvruchten kan je tot 8u onder zetten in ruim water. Ze zullen gelijkmatiger en sneller garen.
• bereid ingrediënten in afzonderlijke potten
  Elk levensmiddel heeft zijn eigen unieke gaartijd. Daarnaast geeft het elke tafelgenoot de mogelijkheid het bord naar wens te vullen.
• gebruik net voldoende water
  Het bespaart energie bij het koken en stomen van ingrediënten. Het doet ook hun smaak beter uitkomen, dus uitermate geschikt voor een zoutarm dieet.
• gaar op lage temperatuur
  Het vergroot de kans dat het voedsel zijn optimale smaak en textuur verkrijgt. Én het draagt bij tot een ontspannen sfeer in de keuken.
• onder gesloten deksel
  Dit houdt de warmte in de potten, wat gunstig is voor je energiefactuur.
• benut restwarmte 
  Draai het vuur iets vroeger uit. Het eten gaart nog verder.

BEWAREN & OPWARMEN

Per ingrediëntengroep wordt dieper ingegaan op het opbergen en bewaren van de verse/droge en gekookte voedingswaren.

GEZONDHEID